Iha maun alin nain rua, ida naran Fred no ida seluk naran Will. Fred, iha karakterístika ne'ebé
kontenti hela deit, no oin midar ba ema hotu. Will fali, oin seluk, susar atu hamnasa, oin buis hela deit, haré hasoru ema sempre hatudu nia oin naburut.
Iha loron ida sira nia maen-pai hakarak kria ambiente foun ba sira nia oan nain rua ne’e. Sira hanoin atu halo Fred oin naburut no triste uitoan, no halo Will bele hamnasa no hatudu oin midar. Sira hanoin atu fó prezente ba sira nain rua tuir sira ida-ida nia gostu.
Will hakarak no gosta bisikleta. Durante ne’e nia atu ba halimar nia impresta kolega sira nia bisikleta. Maen-pai sosa bisikleta ne'ebé diak no karu liu fali bisikleta ne'ebé nia kolega sira iha, atu halo nia bele kontenti no hamnasa.
Wainhira Will ba tiha eskola, nia pai-maen sosa bisikleta ida ba nia no falun ho plástiku nabilan no tau iha nia kuartu. Wainhira fila husi eskola, Will tama liu kedas ba nia kuartu no haré prezente ne'ebé nia pai-maen sosa ba nia. Nia ho laran haksolok, les lalais plástiku ne'ebé falun hela bisikleta ne’e. Nia hamnasa no kontenti tebetebes, maibé la kleur deit. Hafoin nia oin naburut fali tanba tauk, karik nia kolega sira sei impresta nia bisikleta ne’e no sei halo a'at. Iha nia ulun sempre mosu hanoin negativu oioin. Tanba ne’e prezente ne’e la'os halo kontenti nia maibé halo nia oin naburut liu tan. Lia-fuan sira ne'ebé sai husi nia ibu mak hirus, tolok no lamentasaun oioin. Nia la hanoin oin-sa fó obrigadu ba nia pai-maen ne'ebé hatudu tiha ona domin ba nia.
Iha parte seluk, Fred fali gosta lós asu. Nia pai-maen falun tiha asu-ten no hafurak ho
plástiku ne'ebé nabilan-lakan lahalimar, no tau iha nia meza estuda fatin. Wain-hira Freda fila ba uma nia haré prezente ida iha hela nia meza leten. Nia mós ho ansia loke prezente ne’e. Maibé nia hakfodak tebetebes no muta tanba prezente ne'ebé nia hetan afinal asu-ten ne'ebé dois lahalimar. Ho oin ne'ebé hakfok ne’e nia ba hakoi tiha asu-ten ne’e.
plástiku ne'ebé nabilan-lakan lahalimar, no tau iha nia meza estuda fatin. Wain-hira Freda fila ba uma nia haré prezente ida iha hela nia meza leten. Nia mós ho ansia loke prezente ne’e. Maibé nia hakfodak tebetebes no muta tanba prezente ne'ebé nia hetan afinal asu-ten ne'ebé dois lahalimar. Ho oin ne'ebé hakfok ne’e nia ba hakoi tiha asu-ten ne’e.
Hafoin nia hanoin, “Humm. Hau la fiar katak pai ho maen ne'ebé hadomi lós hau bele fó fali asu-ten mai hau, karik asu-ten ne’e simboliza prezente ne'ebé sei furak liu.”
Hafoin nia halai ba buka nia pai-maen, nia hakuak no beiju sira nain rua ho hamnasa. Nia mae-pai doko-ulun sai bilan tiha tanba haré Will ne'ebé nunka lakon nia oin midar ne’e. Sira husu ba nia, “Ehh!! Ó ne’e ita fó asu-eten mós sei hamnasa nafatin?”.
Hafoin Will hatan ba sira, “Pai-maen, hau hatene imi nain rua hadomi hau, ne’e duni asu-ten ne’e hanesan deit sinal ida. Ahi suar iha tanba iha ahi. Hanesan ne’e mós ho asu-ten: Asu-ten iha tanba iha asu. Ne'ebé hau fiar katak pai-maen sei sosa asu ida ne'ebé hau hadomi.” Hafoin nia pai-maen hakuak nia.
Ema ne'ebé iha nia moris nia senti katak ema seluk sempre hadomi nia, tanba ne’e nia fiar katak buat diak deit mak nia sei simu iha nia
moris, maski iha susar ne'ebé dala barak halo terus tebes. Maibé ema ne'ebé pesimista, nia hanoin beibeik katak nia moris ne’e nu'udar buat todan ida ne'ebé la iha rohan, tanba ne’e lamentasaun, tolok, hirus, no tauk mak nu'udar nia han-hemu loron-loron.
Notas: Naran Will ho Fred fiktif deit.
moris, maski iha susar ne'ebé dala barak halo terus tebes. Maibé ema ne'ebé pesimista, nia hanoin beibeik katak nia moris ne’e nu'udar buat todan ida ne'ebé la iha rohan, tanba ne’e lamentasaun, tolok, hirus, no tauk mak nu'udar nia han-hemu loron-loron.
Notas: Naran Will ho Fred fiktif deit.